اقدامات اولیه و فوری برای مراقبت از پرنده بیمار (صدمه دیده) - وبلاگ سایه

به گزارش وبلاگ سایه، آنالیز وضعیت پرنده، نگهداری در یک حوله یا پارچه، انتقال پرنده به یک جعبه سوراخ دار و قرار دادن در محلی گرم با نور نسبتا کم، از اولین اقدامات اولیه و فوری برای مراقبت از پرنده بیمار (صدمه دیده) تا رسیدن به دامپزشک است.

سرویس گیاهان و حیوانات - نجات یک پرنده زخمی، بیمار یا بی حال روی زمین، احتیاج به دانستن اطلاعات کافی و آگاهی از اقدامات اولیه و فوری برای مراقبت از پرنده بیمار (صدمه دیده) دارد. اگر چه بسیاری از ما تخصص لازم برای مراقبت از جانوارن صدمه دیده را نداریم، اما آشنایی با یاری های اولیه مورد احتیاج و زمان مراجعه به دامپزشک می تواند مهمترین اقدام هنگام روبرو با یک پرنده صدمه دیده باشد.

در این مطلب با اقدامات اولیه و فوری برای مراقبت از پرنده بیمار، برخورد با پرنده زخمی، مراقبت از پرنده ای که دچار شکستگی بال شده و آگاهی از علائم اولیه بیماری پرندگان آشنا شوید.

• اقدامات اولیه و فوری برای مراقبت از پرنده بیمار (صدمه دیده)
• چه دارو هایی می توان به پرنده داد؟
• اقدامات لازم برای پرنده ای که دچار شکستگی بال شده
• علائم اولیه بیماری پرندگان

اقدامات اولیه و فوری برای مراقبت از پرنده بیمار (صدمه دیده)

1. آنالیز وضعیت پرنده

آنالیز موقعیت و وضعیت پرنده اولین مرحله برای یاری رسانی به یک پرنده زخمی است. به این منظور به نکات زیر توجه کنید:

• اگر پرنده بسیار کوچک است و هیچ گونه بال و پری ندارد، جوجه ای است که از بالای آشیانه خود پرت شده است. اطراف را آنالیز کنید و در صورت پیدا کردن لانه، جوجه را به آشیانه اش منتقل کنید. اگر آشیانه را پیدا نکردید، جوجه را روی شاخه درختان یا شمشاد ها، جایی که از دسترس سایر جانوران مانند گربه ها در امان باشد، قرار دهید.
• اگر پرنده ای که پیدا نموده اید، جوجه است، ولی کرک و پر دارد، مطمئن باشید والدین جوجه در حال یاد دادن پرواز به او هستند، بنابراین پرنده را رها کنید تا پرنده مادر به جوجه پرواز را یاد بدهد. اگر مدتی گذشت و والدین سراغ جوجه نیامدند می توانید در صورت پیدا کردن آشیانه اش آن را به آنجا انتقال دهید یا روی شاخه بلندی بگذارید.
• اگر پرنده ای در مقابل شما به پنجره یا ماشینی برخورد کرد، احتمال شوک که مهمترین علامت آن عدم تحرک پرنده، تنفس سریع و چشم های نیمه باز است، وجود دارد؛ بنابراین برای مراقبت از پرنده بیمار در این موقعیت، جای او را تغییر داده و به یک محل گرم و کم نور انتقال دهید. پرنده را در یک جعبه دارای سوراخ قرار دهید و پس از چند ساعت آن را از جعبه خارج کنید. در بیشتر مواقع شوک برطرف شده و پرنده قادر به پرواز مجدد خواهد بود.

2. تشخیص زخم یا آسیب دیدگی پرنده

بعد از آنالیز وضعیت پرنده، تشخیص زخم یا جراحت مهمترین اقدام برای مراقبت از پرنده صدمه دیده است.

توجه: بسیاری از افراد به دلیل ناآشنا بودن با نحوه دریافت پرندگان در هنگام یاری به این حیوانات با اشتباه بلند کردن یا نحوه غلط در دست دریافت پرنده، باعث شکسته شدن بال یا پنجه این حیوانات می شوند؛ بنابراین توصیه می کنیم تا حد امکان به آرامی پرنده را از زمین بلند نموده و آن را روی حوله، پارچه یا لباسی قرار دهید تا جابه جایی راحت تر و ایمن تر انجام گردد.

به آرامی پارچه را دور بال ها بگیرید و پرنده را بلند نموده داخل یک جعبه قرار دهید.

بال های پرنده را به دقت آنالیز کنید و درصورتی که خونریزی و جراحت مشاهده کردید روی محل زخم را با گاز استریل بپوشانید و برای بند آمدن خون از جوش شیرین یا زاج سفید بهره ببرید. شستشوی محل زخم با آب سرد نیز به بند آمدن خونریزی یاری می نماید.

1. اگر با پرنده وحشی که صدمه دیده است روبرو شدید، مراقب باشید، زیرا پرندگان وحشی به شدت از انسان می ترسند و ممکن است در هنگام مراقبت از آن ها به خودشان و شما آسیب برسانند، بنابراین اگر در این کار تازه وارد هستید از افراد متخصص تر یاری بگیرید.
2. برای اینکه بتوانید پرنده را آرام نگه دارید و از میزان استرس جانور بکاهید، می توانید چشم های پرنده را با پارچه بپوشانید.
3. از دادن آب و غذا به پرنده خودداری کنید تا از مشکل پرنده مطمئن شوید. نحوه نادرست آب دادن به پرندگان جوان در بسیاری موارد باعث مرگ پرنده می گردد.
4. پرنده را گرم نگه دارید. دمای محیطی مناسب برای نگهداری پرنده بیمار و صدمه دیده دمای 30 تا 35 درجه سانتیگراد است؛ بنابراین پوشاندن پرنده با حوله یا پارچه در گرم نگه داشتن دمای بنده پرنده نیز یاری خواهد نمود.
5. از وارد آمدن استرس به پرنده پرهیز کنید. پرنده را تا زمانی که به دامپزشک مراجعه کنید یا از نحوه کامل مراقبت از آن آگاه شوید؛ در مکانی خلوت قرار دهید و از در دست نگه داشتن، لمس کردن بیش از حد پرنده و جابه جا کردن مدام آن خودداری کنید.
6. اگر پرنده به خواب رفته است، از سر و صدا و ایجاد تنش پرهیز کنید تا پرنده زمان کافی برای استراحت و بازسازی قوای از دست رفته اش داشته باشد.
7. پرنده را در محلی نیمه سایه نیمه آفتاب قرار دهید و مراقب باشید که آفتاب مستقیم باعث بالا رفتن بیش از اندازه دمای بدن پرنده نگردد.

3. مراجعه به دامپزشک

مهمترین مرحله در هنگام مراقبت از پرنده بیمار مراجعه به موقع به دامپزشک متخصص است.

چه دارو هایی می توان به پرنده داد؟

استفاده و تجویز دارو برای یک پرنده بیمار احتیاج به تخصص و دانش کافی دارد، بنابراین در صورت نداشتن اطلاعات کافی حتما به دامپزشک مراجعه کنید.

مهمترین دارو هایی که می توان به پرندگانی مانند طوطی، مرغ عشق، مرغ، کبک، غاز، اردک، کاسکو، بلدرچین، فنچ و قناری داد شامل موارد زیر می گردد:

• مولتی ویتامین ها؛ برای بهبود تغذیه، افزایش باروری و پیشگیری از ضعیف شدن پرنده بیمار
• ویتامین ب.کمپلکس؛ برای تقویت سیستم دفاعی بدن پرنده و همچنین افزایش اشتها و انرژی در پرنده
• آنتی بیوتیک ها؛ برای درمان سرما خوردگی، عطسه، آبریزش بینی و دهان و اسهال سبز
• آنتی آسما؛ برای بیماری هایی مانند تنگی نفس و خفگی
• آنتی استرس؛ برای پرندگانی که دچار غش و استرس شده اند
• آویسانول؛ برای پرندگانی که دچار پرریزی نامنظم و بی موقع شده اند
• مازوتن؛ برای برطرف شپش بدن پرنده
• داروی هگزن؛ برای ضدعفونی کردن زخم های دهان و پای پرنده

اقدامات لازم برای پرنده ای که دچار شکستگی بال شده چیست؟

• برای مراقبت از پرنده بیمار (صدمه دیده) که دچار شکستگی بال شده است، بهترین کار مراجعه سریع به دامپزشک است. با این کار از درد کشیدن پرنده برای مدت طولانی پیشگیری می کنید.
• پرنده را در یک جعبه سوراخ دار قرار دهید تا حرکت او به حداقل رسیده و استرس کمتری را تحمل کند و به منظور کاهش حرکت استخوان آسیب دیده می توانید با یک تکه چوب بسیار سبک، بال شکسته را آتل بندی کنید.
• اگر شکستگی همراه با خونریزی است همانند آنچه در بالا گفته شد، به آرامی محل را با آب سرد شستشو داده و روی زخم را با گاز استریل بپوشانید و مقداری پماد آنتی بیوتیک روی موضع بمالید.

علائم اولیه بیماری پرندگان چیست

تشخیص بیماری یک پرنده و آشنایی با علائم اولیه بیمار بودن پرنده هم در موقع خرید آن مهم است و هم اگر تجربه کافی در زمینه نگهداری از پرندگان ندارید در مراجعه به موقع به دامپزشک به شما یاری خواهد نمود.

مهمترین علائم اولیه بیماری پرندگان عبارت است از:

• تغییر رنگ مدفوع، مشاهده خون در مدفوع و هر گونه حالت و شکل غیر طبیعی مدفوع پرنده نسبت به روز های دیگر، اولین علامت وجود بیماری در بیشتر پرندگان است.
• از دیگر علائم اولیه بیماری پرندگان داشتن پر های ژولیده و کثیف است. به طور کلی پرندگان حیوانات تمیزی هستند، بنابراین اگر متوجه کثیفی و آلودگی در پر های پرنده به ویژه در قسمت انتهایی شدید، بلافاصله او را به دامپزشک برسانید.
• آبریزش از چشم ها می تواند علامت بیماری تنفسی، عصبی و یا عضلانی در پرنده باشد که برای پیشگیری از شدت یافتن بیماری و مرگ پرنده ضروری است به دامپزشک مراجعه گردد.
• نفس کشیدن پرنده با دهان باز اگر برای چند روز ادامه یابد نشانه ای از وجود بیماری تنفسی در پرنده است.
• حرکت غیر ارادی و بیش از اندازه دم ها نیز یکی از اولین علائم وجود بیماری تنفسی در پرنده است. اگر پرنده دچار مسائل تنفسی شده باشد، عضلات دم نمی توانند کار خود را به خوبی انجام دهند و به همین دلیل پرنده مجبور است مرتبا دم خود را تکان دهد.
• اشتهای کم و کاهش وزن پرنده نیز از علائم وجود بیماری در پرنده است که تشخیص به موقع آن توسط دامپزشک یاری شایانی به بازگشت سریع تر سلامتی حیوان خواهد نمود.
• در پرندگانی مانند قناری، مرغ عشق و طوطی تغییر صدای پرنده می تواند علامتی آشکار از بیمار شدن او باشد.

سخن پایانی

همانطور که در این مقاله گفته شد، مهمترین اقدام برای مراقبت از پرنده بیمار، بعد از آنالیز وضعیت و موقعیت پرنده، مراجعه به دامپزشک است. متاسفانه هنوز هم آمار تلفات پرندگان در کشور ما در حیات وحش و حتی پرندگان خانگی بسیار زیاد است که دلیل عمده آن ناوارد بودن افراد و استفاده از درمان های خودسرانه است؛ بنابراین اگر می بینید که وضعیت پرنده خیلی وخیم است و در خصوص پرندگان اطلاعات کمی دارید، حتما به دامپزشک مراجعه کنید.

لطفا نظرات و پرسش های خود را با ما و مخاطبین وبلاگ سایه به اشتراک بگذارید. همچنین مطالعه مقالات اصول نگهداری و تغذیه مرغ عشق در منزل، نحوه نگهداری و پرورش قناری در منزل و آشنایی با نحوه نگهداری و تکثیر فنچ سفید برای نگهداری بهتر از این پرندگان به شما یاری خواهد نمود.